MAKALELER
PARMAK UCU YÜRÜME
Bebekler ilk ayağa kalkma denemelerinde daha yukarıya ulaşmak için parmak ucuna kalkmayı tercih edebilirler. Dengeyi sağlayarak ayakta durma kolaylaştığında tam taban teması ile basmaya başlar. Yürümenin ilk dönemlerinde ve 2 yaşına kadar yalpalama, düşme ve parmak ucu basma görülebilir. Ancak çocuk 3 yaşından sonra parmak ucunda yürüme devam ediyorsa detaylı değerlendirilmesi önerilebilir.
İlk Önce
Çocuk doktorunun detaylı değerlendirmesi sonucunda parmak ucu yürüyen çocuğun Çocuk Nöroloji Uzmanına ya da Çocuk Ortopedi Uzmanına yönlendirilmesi gerekebilir. Uzmanların muayeneleri sonrası nedenin tespit edilmesi ile tedavi yaklaşımı belirlenir.
Değerlendirme Yöntemleri
Farklı branştaki doktorların detaylı muayenesi ve değerlendirmesi yanında bazı tetkiklerin yapılması tanıda yardımcı olur.
-Video tabanlı yürüme analizi taban temasının detaylı analiz edilmesini kolaylaştırır.
-Elektromiyografi(EMG) ile sinir iletim hızına bakılarak kasın aktivasyonu değerlendirilir. Güvenilir bir yöntemdir.
-Gözlem yaparakta parmak ucu yürüme analizi yapılabilir.
Neden Parmak Ucu Yürüme
Çocukluk döneminde görülen yürüyüş farklılıklarını erken tespit etmek ve doğru tedaviyi uygulamak gerekir. Kas hastalıkları, Beyin felci, doğumsal anomaliler (tetrakord sendromu, tendon kısalığı), fiziksel ve zihinsel gelişim geriliği, duyu bütünleme problemleri gibi pek çok farklı nedenle parmak ucu yürüme görülür. (1)
Ne Olur?
Parmak ucu yürüyen çocuğunuzun zamanla bu alışkanlıktan vazgeçebileceğini düşünebilirsiniz. Ancak parmak ucu yürüme baldır kaslarının kısalmasına ve aşırı kuvvetlenmesine, baldır önündeki kas gruplarının uzaması ve zayıflamasına neden olur. Kas grupları arasındaki dengesizlik ayak bileği eklem hareket açıklığında da azalmaya neden olur.
Fizyoterapinin Yeri
- Genellikle 2-5 yaş arasındaki çocuklar istediğinde normal yürüyebiliyorsa ameliyatsız tedavi önerilir. (2)
- Eklem hareket açıklığını arttırmak ve korumak için dinamik denge egzersizleri ve manuel terapi uygulamalarının yapılması kısalıklara yönelik yapılabilecek ilk müdahalelerdendir. (2)
- Zayıf kasları kuvvetlendirmek için kişiye özel kuvvetlendirme egzersizleri oyunlarla ve yardımcı ekipmanlarla (terabant, kum ağırlık) desteklenerek yapılır.
- Kinezyolojik bantlama ile kaslara destek verilir.
- Günlük yaşam aktivitelerinin düzenlenmesi ile parmak ucu yürüyüşün engellenmesi sağlanır.
- Duyu bütünleme değerlendirilmesi sonucu uygun duyusal stratejilerin planlanması yararlı olur.
- Modifiye ayakkabı ya da ortez tercihi ile düzgün basma desteklenir.
- Gerekli durumlarda botoks enjeksiyonu uygulanarak kasın gevşemesi sağlanır.
Parmak Ucu Yürüme ve Duyu Bütünleme İişkisi
Çorap ya da ayakkabı giymekten kaçınan, çimlere basamayan, denge kurmakta zorlanan çocuklar, duyusal zorlanmalardan dolayı parmak ucu yürümeyi tercih edebiliyor.
Duyu Profili değerlendirmesi sonucunda dokunsal hassasiyet, vestibüler kaçış, proprioseptif arayış ya da düşük kayıt, görsel düşük kayıt gibi sonuçların görülmesi ile parmak ucu yürüme nedenini tesbit ederek doğru stratejiler ile tedavi etmek hem çocuk hem de aile için rahatlatıcı olacaktır.
Düzenli terapi seansları ve duyu diyeti ile kısa sürede mutlu sona ulaşılabilir. Yağmur botu kullanmak, ördek gibi yürümek, aynada yürüyüşünü izletmek, eğimli zeminlerde farklı stilde (asker yürüyüşü) yürümek… örnek duyusal stratejilerden bazılarıdır.
Kaynak:
[1]. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/toe-walking/symptoms-causes/syc-2037841
05.09.2020