MAKALELER

DOWN SENDROMUNDA FİZYOTERAPİ

Down Sendromu teşhisi olan çocuklarda fizyoterapi ilk aşamada göz ardı edilebilir. Ancak ebevynler bebekken başlayan fizyoterapist aile işbirliği ile bebeklerine nasıl davranacakların , nasıl besleyeceklerini, ağız motoriklerini artırmanın yollarını, oyuncaklarla nasıl oynatabileceklerini, gelişim süresince nelere dikkat etmeleri gerektiğini öğrenebilirler. Bu şekilde karşılaşılacak sorunların büyük bir kısmı bertaraf edilmiş olur.

İleri yaşlarda ise fizyoterapist tarafından çocuğun takıldığı noktadan destek sağlanır. Kas gücü, algılama ve motor becerileri arttırılmaya çalışılır. Denge ile ilgili sorunlar ileri yaşlarda geç dönem yürümüş olan çocuklarda görülebilir. Denge tahtası ile çalışmalar, tek ayak üzerinde durma gibi çalışmalar yapılabilir.

Down Sendromlu çocuklarda en çok karşılaşılan sorunlardan biri de yüz kasların da yansıyan hipotonluktur. Yüz kaslarının hipoton olması bebekken yemek yeme zorluğu ile ailelerin karşısına çıkar. Uzun dönem anneler yiyeceklerini blenderden geçirmek zorunda kalırlar. Yine su içerken sık sık içtikleri suyu aspire ettikleri için tıkanırlar. Ayrıca yiyeceğin sürekli aspire edilmesi tekrarlayan bronşite sebep olur. Çocukların ağız motoriği açısından da fizyoterapistler tarafından değerlendirilmesi, çocuğa uygun egzersizlerin aileye öğretilmesi gerekmektedir. Çocuğunuz hangi yaşta olursa olsun fizyoterapistler ailelerin her zaman yanlarındadır.

Ortopedik problemler olmasa dahi motor planlama, uygulama ve kontrol güçlüklerine bağlı olarak yürümenin gecikmesi yanında, yanlış yürüyüş hareket paternleri geliştirilmesini önlemek, düşmeleri en aza indirmek veya engellemek amacıyla bir fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanının değerlendirmesi ve uygun gerekli egzersizlerin fizyoterapist tarafından reçetelenmesi önemlidir.

Down Sendromlu Çocuklarda Fizyoterapinin Amacı

Down Sendromlu çocuğun tedavisinde; fizik tedavi uzmanı, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, fizyoterapist, dil terapisti, özel eğitimci gibi konusunda uzman kişilerin beraber bulunacağı bir ekip çalışması gerekir.

Fizik Tedavinin amacı, kaba motor gelişim oranını hızlandırmak değildir. Asıl amaç, DS'lu çocukların geliştirmeye meyilli olduğu telafi edici hareket modellerinin gelişimini en aza indirmektir

Fizik tedavi, özellikle çocuğun hayatının erken dönemlerinde önemlidir. Çünkü fiziksel yetenekler diğer becerilerin temelini oluşturur. Dönme, emekleme ve uzanma yeteneği, bebeklerin çevrelerindeki dünyayı ve onunla nasıl etkileşim kuracaklarını öğrenmelerine yardımcı olur.

Fizik tedavi uzmanının muayenesi ile ortopedik problemler değerlendirildikten sonra amaç öncelikle yürüme becerisinin kazandırılmasıdır. Ancak bu çocuklarda oturma dengesi de geç gelişebileceğinden öncelikle fizyoterapist üst gövde desteği, sonra orta gövde desteği, daha sonra da sırt, bel ve pelvik desteği sağlayacak egzersizler yaptırır.

Down Sendromlu çocuklar ayaklarını genişçe açarak, dizleri gergin olacak şekilde ayakları dışa dönük yürümeyi öğrenirler. Kötü kazanılan yürüyüş paternini düzeltmek daha sonra daha güç olacağından, bu kötü paternin ileriki yaşlarda kireçlenme, bel ve boyun fıtıkları gibi hastalıklara neden olmaması için tedaviye erken dönemde başlanması ve sık kontrollerle yeni egzersiz programlarının eklenmesi önemlidir. Bu açıdan Down Sendromlu çocukların 2 aylıktan itibaren fizik tedaviye devam etmesi önerilir.

Down Sendromlu çocuklara uygulanan fizik tedavi, onların sadece fiziksel motor becerilerini desteklemeyi amaçlamaz. Aileler fizik tedavide uygulananlar sayesinde çocuklarının neyi ne şekilde öğrenebileceğini de anlama fırsatı yakalar.

Fizik tedavi, uzun dönemli fonksiyonellik sağlar. Yani bebekken kazandırılan beceriler ileriki yaşlarda da Down Sendromlu bir çocuğun hayatını kolaylaştıracak etkiler yaratır.

Okul eğitimi, dil becerileri, sosyal hayata uyum sağlama gibi konularda fizik tedavide öğrenilen motor beceriler bir temel oluşturur.

 

 

28.12.2020