MAKALELER

İÇ DUYUM

Duyularımız sadece görme, koklama, tatma, dokunma ve işitmeden daha fazlasına yardımcı olur. Dengede kalmaktan bisiklete binmeye, ne zaman acıktığımızı ve susadığımızı bilmeye kadar her şeyde duyular önemli bir rol oynar.

 İç Duyum Nedir?

 İç duyum olarak da bilinen, interoseptif duyu vücudumuzun içsel duyumlarını anlamamıza yardımcı olur. Bu, aç, susuz, sıcak, soğuk veya vücudumuzda başlayan başka bir duygu olup olmadığımızı bilmemize yardımcı olan duyudur.

 Bazı duygularımız fiziksel duyumlarla bağlantılı olduğundan, duygusal düzenlemeye de yardımcı olur. Örneğin, endişeli hissetmenin nasıl kalp çarpıntısına, ağız kuruluğuna, terlemeye, karıncalanmaya ve diğer fiziksel duyumlara neden olabileceğini düşünün. İç duyum, bu fiziksel işaretleri anlamanıza ve duyguları düzenlemenize yardımcı olur. Endişeli hissetmeye başlarsanız, derin nefes almak veya yürüyüşe çıkmak gibi sakin hissetmek için yürümeye başlayabilirsiniz.

 

İç Duyum Nereden Geliyor?

 Organlarımızın içinde ve cildimizde beyne mesaj gönderen reseptörler vardır. Beynimiz bu mesajların ne anlama geldiğini ve bunları nasıl uygun şekilde ele alacağını öğrenir. En temel mesajları (açlık ve susuzluk gibi) doğumdan itibaren anlamaya başlarız, duyguları ve daha karmaşık ihtiyaçları anlamak ise daha sonraki yaşlarda gelişebilir.

 

İç duyum Örnekleri Nelerdir?

 Aç veya Susuz Hissetmek: Açlık hissini hissederiz (bazen guruldayan bir mide veya titreme ile birlikte) ve açlığı giderecek yiyecekleri arzularız. Susayınca içecek bir şeyler ararız.

• Tuvaleti Kullanma: Mesanenin dolu olduğu hissini hissedebilir ve bu hissi gidermek için uygun zamanda tuvaleti kullanabiliriz. İçduyum,  bebeğin ne zaman tuvalete gitmesi gerektiğini bilmesine yardımcı olduğu için ltuvalet eğitiminde çok önemli bir rol oynar.
• Sıcak Bir Günde Serinlemek: Vücudumuzun ısındığını, kalp atış hızının arttığını ve susuzluk hissini hissederiz. Bu duyumlara tepki olarak, sıcak olduğumuzu fark ederiz ve biraz soğuk su içebilir, gölge bir alan bulabilir veya içeri girebiliriz.
• Korkma: Korktuğumuzun bir işareti olarak kalp atışlarımızın hızlandığını, nefesimizin değiştiğini ve kaslarımızın gerildiğini hissederiz. Bazen korkuyu tanımak iyi olabilir. Çünkü tehlikeden kaçınmamıza yardımcı olur.
• Yorgunluğu Hissetmek: Enerji seviyemizin düştüğünü hissediyoruz ve yavaşlamayı ve biraz uyumayı biliyoruz.

 

Çocuğunuzun içduyumu ile ilgili bir sorunu olabileceğine dair işaretler nelerdir?

 İçsel algı sorunları çok farklı görünebilir, ancak bunların hepsi vücudun iç sinyallerini anlayamamaktan kaynaklanır. İçsel algı sorunları olan çocuklar ne zaman acı çektiklerini, ne zaman acıktıklarını veya ne zaman yorgun olduklarını bilemeyebilirler. Bu ihtiyaçları belirlemekte zorlanıyorlarsa, enerji seviyelerini düzenlemekte zorlanabilirler.

 

Çocuklar ayrıca duyumları yanlış hissedebilirler. Örneğin, çocuklar tuvaleti kullanmaları gerektiğinde farklı bir duyum hissettikleri için tuvalet eğitimi ile mücadele edebilirler. Bu, yatak ıslatmaya neden olabilir.

 

Çocuğunuzun iç algılama duyusunu geliştirmeye nasıl yardımcı olabilirsiniz?

•  Bir Rutin Oluşturmak : Rutinler, yaşam becerilerini geliştirmeye ve duyguları düzenlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda bebek uyur ve yerse, iç algılama hissine de yardımcı olur.
• Farkındalık Yaratmak: Farkındalık bize vücudun ihtiyaçlarına dikkat etmemize ve vücudumuzu dinlenmeye yardımcı olur.
• Çocuklara Içsel Duyguları Için Sözcükleri Öğretin: Çocuklar sözcükleri kullanmaya başladıklarında, onları konuşarak içsel duygularını ifade etmeleri için cesaretlendirin. Örneğin, yemek zamanı onlara aç olup olmadıklarını sorun ve “aç hissediyorum” demeleri için onları cesaretlendirin. 
• Beden Farkındalığı Duyusunu Güçlendirin:  Çocuklar bedenlerinin daha fazla farkında olarak, iç ihtiyaçlarını da daha iyi anlayabilirler.

 

28.06.2021